A pregunta de investigación que formulas é moi boa (o actor debe ser multidisciplinar ou especializarse?), e iso facilita toda a investigación. O obxectivo xeral tamén é interesante: analizar como a multidisciplinariedade artística pode afectar (positiva e negativamente) ao artista.
O teu é un estudo de caso (o caso de XXX). Tes que ampliar a información que manexas sobre o teu caso. En primeiro lugar ampliala con máis material de internet.
En segundo lugar, ampliar cos seus coñecidos. Posteriormente terás que ampliar co propio XXX.
TÍTULO: O oficio de actor en Galicia (1974-2024). O caso de XXX.
Marco Teórico: Socioloxía do feito teatral (tamén se lle pode chamar estudos da vida escénica)
Consiste en analizar os aspectos que articulan o feito teatral na súa integridade: profesionais (dramaturgos, actores, directores, etc.), ensino do teatro, xestores culturais públicos e privados, medios de comunicación, festivais, recepción (de público e de crítica), etc.
Algúns dos puntos importantes que debes tratar son:
Iniciación temperá: xogos teatrais na infancia, familiares relacionados coa escena, etc.
Chegada ao oficio: a evolución e a decisión de profesionalizarse
Reacción do entorno (na vila, nos veciños, na familia, na parella, na sociedade…) ante a elección do oficio do teatro.
Formación como actor: formación formal (académica), formación informal (cursiños, o aprendizaxe do oficio, etc.) A transmisión de coñecemento: a formación que o propio XXX realizou e realiza para os que se queren iniciar.
Relación coa cultura.
Relación coa política
O trato con compañeiros do oficio
Condicións laborais do sector
O oficio de actor: as viaxes, incerteza económica, os premios...
O traballo para distintos medios
O corpo do traballo
Unha vez que recabes esta información debes elaborar un índice que te sirva de guía.
Co material que reúnas decataráste de que a cuestión (como todas as cuestións teóricas) é complexa. Todas as cousas que investigues sobre XXX influiron en que o actor acabara sendo multidisciplinar. Se cadra aquel neno quería ser “artista” en xeral, ou se cadra o único que quería ser era actor de cine, etc.
Se cadra sentiase diferente, ou se cadra nunca sentiu a chamada da arte, ou se cadra fíxose artista por unha cuestión política, ou económica (que pechara a empresa na que traballaba), etc.
Se o actor ten unha vocación de servizo á comunidade será para él algo lóxico que imparta cursos para a comunidade, que acabe sendo organizador de festivais, etc. Tamén é importante aquí saber se foi aceptado como artista e persoa importante para a comunidade.
Se a vocación do actor é cara á cultura en xeral, será normal para el diversificarse en varios aspectos da cultura: música, teatro, títeres, etc.
Ser actor en Galicia determina a multidisciplinariedade ou non? Na miña opinión é imposible vivir so do cine en Galicia, pero probablemente sexa imposible vivir do cine en calquera parte do mundo: en Madrid ou en Londres os actores tamén imparten cursos, fan televisión, monólogos, etc. Por outro lado, moitos artistas de dobraxe en Galicia so se enfocaban na dobraxe, porque daba moitos cartos se un lle dedicaba todo o seu tempo. E, no caso de XXX, aínda que se diversificou moito, sempre puxo por diante a actividade titiriteira. Ou sexa, que se lle ofrecián traballar no CDG ou nunha serie, e iso interfería co traballo de títeres, por moi que lle insistiran, elexía sempre os títeres. Aínda que os titeres lle daban moitos menos cartos e moito máis traballo.
Pásoche algunhas referencias xerais:
https://www.cervantesvirtual.com/obra/actores-espanoles-en-primera-persona-el-oficio-de-comico-en-sus-testimonios/ https://www.cervantesvirtual.com/obras/materia/actores-espana-29447
https://www.cervantesvirtual.com/obras/materia/actrices-espana-29448
https://www2.uned.es/centro-investigacion-SELITEN@T/ambitos.html
https://cvnet.cpd.ua.es/curriculum-breve/es/rios-carratala-juan-antonio/9671
● Nacemento e historia da sala Ártika. Esta é unha proposta que claramente pertence á socioloxía do feito teatral. Enfoques posibles:
Repertorios/carteleiras/Reconstrucción da vida escénica: o traballo consistiría en facer un baleirado nun excel da carteleira da sala Artika, e logo cruzar datos. En lugar de facer un baleirado total, tamén se pode tomar so un periodo (ano 2018, por exemplo), un evento (os festivais pequeartika e a súa evolución), un xénero ou estilo, etc. https://www2.uned.es/centro-investigacion-SELITEN@T/estudios_sobre_teatro.html
El tiempo heredado. Emilio Gutiérrez Caba.
SOBREVALORACIÓN DO TEATRO
17 se cuenta que Fernando fernán Gómez, una vez que le preguntaron por que había dejado de hacer teatro, respondió: porque no me gusta que me miren mientras trabajo.
275 en varias entrevistas a lo largo de esos años cincuenta, mi tía había señalado siempre su predilección por el cine, la comodidad de no tener que representar a diario [tamén alude á cuestión de que varias actrices da súa familia non querían dedicarse ao oficio, como unha das súas irmás, a máis tímida, que non quería ser actriz, e, como tiña que traballar para axudar á familia, estivo de dependenta dunha tenda de roupa ata que non lle quedou máis remedio que actuar, porque era o oficio no que a familia podía introducila. E nas súas primeiras aparicións dicindo so unha frase, nin se lle entendía nin se lle ouvía. En 128 alude a que a súa nai e a sua tia tampouco tiñan vocación ningunha]
TIPOLOXÍA DE PERSONAXES
20 “Barbas”: personajes que llevan barbas, tipos con acentos extranjeros o aspectos extravagantes.con el teimpo pasarán a denominarse actores de carácter.
COSTUMBRES, MORAL
23 las costumbres observadas en el teatro eran más permisivas… en el mundo teatral había de todo, igual que en todas partes, pero eran más visible, menos escondido que en el resto de la sociedad de la época, una sociedad que era bastante hipocritona.
ÉXITO, SUPERVIVENCIA, FUNCIONARIOS
32 los éxitos no servían ni entonces ni ahora para fianzar una cierta posicion economica o social que permitiese aventurarse a empresas de mayor altura, o simplemente vivir con cierta decencia, en este pais de intermediarios, de funcionarios y de clases pasivas nunca se ha premiado el trabajo… en aquellos años ocurría lo mismo, y el teatro ...era considerado como profesión de vagos y golfos por esa misma sociedad que protegía en cambio la vagancia administrativa.
TEATRO POR HORAS
37 por lo general se representaban cuatro piezas cortas en un acto cada día… hubo ocasiones que en las cuatro secciones se representó La verbena de la Paloma.
TIPOLOXÍA DE PERSONAXES
78 seré caracterísica, saldre´de acompañamiento… poniéndome una peluca horrible… escucharé los aplausos que ya no serán para mi. Contratarse de característica es renunciar a la juventud; aceptar papeles ridículos de marimacho, de solterona o de vieja estrafalaria, cobrar poco
REPERTORIO
111 EN 1914 una compañía de primera categoría podia llegar a estar integrada por 37 miembros entre técnicos y actores, y el repertorio de títulos con los que giraban por España no era menor de catorce por temporada… su vida transcurría entre el teatro y su casa y repasaba y estudiaba los textos de las comedias que representaba de noche o cocinando, en el baño, en todas partes. [santiprego: o traballo de actor naquelas compañías de repertorio era asimilable ao traballo actual nas series de televisión. Estudar textos e actuar nun bucle continuo. A memoria era moi importante, pero había apuntador e traspunte]
ENSAYAR
154 yo estaba con mi hermana Irene, ya enferma de muerte, en su casa… aquella tarde también fue a verla mi otra hermana, Julia, que ensayaba una pieza… dijo que venía cansadísima del teatro, que lo de ensayar era muy pesado; Irene levanto la mirada y le dijo: no sabes lo que daria yo por estar cansada de ensayar como tu.
IZQUIERDA POLÍTICA
162 mi familia era de derechas sin duda alguna. [santiprego: es interesante observar que 1) la familia era de derechas, lo cual es lógico en cualquier teatro del mundo, porque reproducen el status quo en connivencia con el poder que lo consiente y financia, 2) que la familia era muy religiosa y 3) que estas circunstancias no estorbaban para que fueran tolerantes, permisivas y que se visibilizaran ciertas actitudes disidentes sin hipocresía. Por lo demás, lo que decía Duvignaud, de que el teatro anticipa el futuro, creo que se aplicaría más bien al “teatro moderno”, al de Beckett u otros. Desde luego, no creo que se pueda anticipar al teatro tradicional oriental, en el que se expone un presente continuo: el aquí y ahora, el presente, esta compuesto de pasado y tiene proyección en el futuro.]
LA MUERTE MÁS VERDADERA ES LA DEL TEATRO
NECESIDAD DE LOS RITOS
272 creo que la muerte de alguien a quien quieres mucho… te lleva al desconcierto, a la amargura de no haberte podido despedirte de ella de una manera profunda, heroica, como solía suceder en las películas… había una última palabra entre quienes protagonizaban la escena.