Prácticas de títeres e obxectos
Teatrino de sombras
[videos de Juan Carlos Gutiérrez Camacho]
Na serie de 3 videos que está a continuación veremos as tres partes de que consta un teatrino de sombras: a pantalla, as figuras e a luz.
A pantalla/teatrino tamaño folio ten a vantaxe de que cada participante pode levala para a casa cando remate o obradoiro. A desvantaxe é que so pode manipular unha persoa (dous poden, pero apretados). As figuras sen articulación permiten que o manipulador poida manexar dúas figuras a un tempo (unha/duas articulacións implican que so se poida manexar un títere de cada vez, xa que este requeriría as dúas mans).
É interesante construir tamén un castelo/casa, un sol/lúa, unha árbore, etc. Ou sexa elementos fixos ou paisaxes. Neste video temos algunhas suxestións
En Occidente actualmente os temas adoitan ser infantís e dramatizados. Pero oO teatro de sombras en Asia está directamente relacionado coa morte. As figuras tradicionais son de pel de cabra e outros. A curación da pel crea unha conexión directa entre a arte e a morte. O teatro Karagöz dise que foi creado co obxectivo de resucitar a dous bufons, Karagöz e Hacivat, executados cando traballaban na mezquita de Bursa, Turquía" (Enciclopedia Mundial das Artes da Marioneta). Os títeres orientais representan demos, deuses e heroes e son cantados/contados por un narrador.
Titiriteiros como Gioco Vita, tentan recuperar en Occidente ese vínculo entre a espiritualidade e sombras.
Na película Perfect Days de Wim Wenders fan mención á palabra xaponesa komorebi, que se utiliza para describir o xogo de luces e sombras que aparece cando os raios de sol se filtran a través das follas das árbores.
Existen tres formas distintas de sombras: con títeres e obxectos, o teatro que só utiliza as mans (sombras chinescas) e as sombras corporais. Gioco Vita combina as tres formas neste espectáculo.
Pantalla
Elementos: caixa de cartón, tesouras, cuter, folio, pegamento, grampadora
Figuras
Sen articulacion, con articulación, con celofán de cores.
Buscar plantillas en internet. Temas: Halloween, contos, etc
Luz
Luz difusa (cunha bombilla): se alonxamos o obxecto da pantalla as contornas difumínanse
Luz nítida (cunha lanterna): sempre está nítido e permite primeiros planos
Efectos: filtros, mover a luz, etc.
Títeres proxectados sobre a parede cunha lanterna con títeres de dedos.
O emprego de velas e lume
Un periódico para manipular unha soa persoa.
Collemos 3 follas de xornal. Con duas faremos un bucle, e farémoslles tamén xeonllos (e hombreiros) e pes (e mans).
Ensaiamos como respira o boneco (hai duas posibilidades)
Deitámolo no chan a durmir (e respirar)
Tenta erguerse. Para isto tomamos o modelo dun estudante que tente él mesmo erguerse.
Camiña, senta... experimentamos todo o que podemos facer con títere: voar, nadar, etc.
Colocámoslle controis con paus de kebab e arame (so a 1 de cada 3 títeres) na cabeza, cadeira, cóbados e pes. Experimentamos con 2 manipuladores e 1 títere, mentres que o terceiro manipulador observa.
Experimentamos con 3 manipuladores e 1 títere. Propoñemos unha situación dramática (unha pasarela): o títere está desprazándose, tropeza, reacciona a ese tropezo e despois continúa o seu camiño.
Experimentamos escenas en grupo: "arrastremonos ata o oasis", "o grupo rezando", "alucinación colectiva", "quedada para ligar"...
Construimos bunrakus do tamaño dunha persoa
Interactuamos con actores unha escena: o títere encóntrase coa actriz, sucede algo e finalmente resolvemos a escena
PERIGO! Existe o perigo de sobreactuar xestos obvios (suar, mirar lonxe, etc.). En realidade o títere demanda xestos sutís e con moita verdade
Curso obxectos con Bobes
[buscar no drive curso obxectos]
TRABALLO CO QUE LEVAMOS NA NOSA MOCHILA
Valeiramos a nosa mochila persoal e distribuimos os obxectos no chan.
Despois imos vendo os obxectos dos compañeiros: cada un explicará que leva na mochila e por que. Tamén nos fixaremos en como os distribuiron no espazo.
Despois eliximos un obxecto da mochila e exploramos as posibilidades que ten.
Nun segundo momento, intercambiamos o noso obxecto persoal con outro obxecto dun compañeiro. E aínda faremos un intercambio máis.
Logo creamos unha partitura de movementos co noso obxecto.
Por último, creamos unha partitura coa historia do noso obxecto.
TRABALLO CON CADEIRA
Primeiro: exploración das posibilidades da silla. A silla e o noso corpo, a silla no espazo, etc.
Segundo: Crear unha partitura coa silla. Encontrar cinco momentos coa silla e enfialos nunha partitura en bucle, na que despois do movemento quinto, regresamos ao movemento primeiro.
→ TRABALLO CUN FOLIO1
Posibilidades expresivas que ten o folio, sen alterar o folio (regra), ou sexa, sen crear enrugas, rompelo, etc.
Facer primeiro obradoiro: xogar coa luz, co espazo, co corpo, etc.
Despois crear unha partitura con 5 fix points.
→ TRABALLO CUN FOLIO2
A proposta agora é a contraria do anterior: alteramos o papel, doblamos, enrugamos, rompemos, etc. Non hai partitura.
→ TRABALLO CUN FOLIO3
Proposta: “O meu refuxio cando eu era un neno”. Contar isto cun folio. É necesario partir dun folio en branco para empezar a crear a historia. Ou sexa, non reciclar o folio anterior.
DRAMATURXIA COS OBXECTOS QUE SELECCIONAMOS NA NOSA CASA
A partir de aquí o traballo consistiu en crear unha dramaturxia cos obxectos privados que cada un trouxera da casa. Desbotando algúns (menos é máis), mostrando aos compañeiros, limpando a proposta.
Impros Gyula Molnar
Como primeiro passo seleciona aleatoriamente dois objectos do seu ambiente que podem ser usados por qualquer, em qualquer casa.
Coloca-os à sua frente e tenta definir a relação entre eles. Este processo é como uma parte valiosa do trabalho. O foco está nos objectos, nao no manipulador.
A tarefa seguinte que o artista se propõe é dar um título à “natureza morta” que tem diante de si. Ele está convencido de que o título bem bem pensado e focado tem um efeito subconscientemente inspirador, e pode evocar pensamentos e sentimentos
Teatro de obxectos épico
O traballo de La Chana (ver video) no que conta un romance ou unha historia presentando obxectos. Obxectos con historia: As Crebas
ofrecerlles un modelo: presentamos un obxecto con luz e unha narrativa
ir a samil (andando? 30 min. seria parte do proceso) con bolsas de rafia, mentres tanto iria contandolles que as crebas son miles de obxectos de enorme carga simbólica que testemuñan vivencias persoais, sucesos históricos e reiteracións da memoria. Tamén lles contaría o proceso que imos facer.
Recoller crebas, e posta en común nunha mesa en Samil
O traballo consistirá en:
1) presentación do obxecto: sen manipulalo, so con luz, son, música, silencio, un poema, unha canción. Sen presencia humana visible
2) pequena manipulación, descripción, documentación, ficcionalización
Teatro de obxectos figurativo
traballo de Larraitz.
Exemplos de...
min. 2:53 novas miradas sobre os obxectos
min. 7:36 dramatizacións
min. 10:56: disneyficación e figuración
Manual cinema
Consiste en contar unha historia con sombras a través de retroproyectores. La historia sucede en la pantalla empleando únicamente sombras y combinando personas y objetos. Se precisan tres retroproyectores trabajando consecutivamente.
Una idea interesante del trabajo de este video es la de trabajar en base al expresionismo alemán:
Reducción dos elementos escénicos ao esencial.
Distorsión como principio plástico: predominio das líneas diagonáis, desequilibrio, dislocación das proporcións....
Remarcar as funcións sociáis
Uso de máscaras.
Importancia da luz na creación de atmósferas.
Emprego da caricatura.
Interpretación: estilización, distorsión, desequilibrio...
Uso de coros en representación de grupos sociais.
Potenciación da expresividade da música e efectos sonoros
Modelo de curso en 12 sesións
Trátase de tomar unha lenda coñecida e prestixiosa (Polifemo, ou calquera outra da Odisea; da Biblia, do teatro grego, etc.) e fragmentala en 4 partes para que 4 equipos a monten.
Esta é a crónica dun curso de sombras:
"han elegido un tema que le va como anillo al dedo: La leyenda del Laberinto y el Minotauro. Después de los cuatro primeros días, nuestra obsesión es usar el idioma de las sombras para contar una historia, para transformar la historia en una dramaturgia que nos permita plantear escénicamente nuestra historia mitológica: El Laberinto del Minotauro.
En esta segunda fase, a partir del quinto día, comenzamos a ver los temas que contiene el mito y realizar unas figuras con formas contemporáneas. Decidimos formar varios grupos y hacer la historia completa del mito, en cuatro episodios diferentes. Uno de los grupos serían los narradores que conectarían los cuatro episodios. En total cuatro grupos de participantes, más otro grupo que sería el de los narradores.
En cuanto al espacio, decidimos contar la historia del Laberinto aprovechando los espacios de estancias de dentro del monasterio y de afuera, al aire libre, para que el público tenga la sensación de que están atrapados en el Laberinto y sientan la presencia del Minotauro en todo el monasterio."
MODELO PARA OUTROS CURSOS:
Podemos tomar este modelo (teoría+montaxe dunha peza) para traballar cos titeres de follas de xornal, con sombras, con impro, etc.